*F*I*Z*I*K*

Abdulla Muxtarov

Fizikler
Nobelçi fizikler 1901-2005
Abdulla Muxtarov
Behram Esgerov
Niftali Qocayev
Ibni Sina
Galileo Galilei
Albert Einstein
Ernest Rutherford
James Chadwick
Christiaan Huygens
Marie Curie
Wilhelm Conrad Röntgen
Sir Isaac Newton
Max Planck
Andre Marie Ampere
Nikola Tesla

"İnsan nə qədər dönərsə dönsün arxasını görə bilməz"
                                                                            Anonim

mukhtarovadim.jpg

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü Abdulla İbrahim oğlu Muxtarov

Anadan olduğu yer: Rusiya Federasiyası, Dağıstan Muxtar Respublikası, Rutul rayonu, Saxur kəndi

Təvəllüdü: 24.12.1918

Təhsili: Azərbaycan Dövlət Universiteti, Fizika fakültəsi, fizik-nəzəriyyəçi

Elmi dərəcəsi: Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru

Elmi rütbəsi: Professor

Doktorluq dissertasiyasının ixtisas şifri və ixtisasın adı: 01.04.02;   01.04.16 - Nəzəri-fizika, nüvə-fizikası

Müxbir üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı: 1972, fizika

Çapdan çıxmış elmi əsərlərin ümumi sayı: 130

Xaricdə çıxmış elmi əsərlərin sayı: 50

Əsas elmi nailiyyətləri:

1.  Elmi rəhbərimlə birgə (Sokolov A.A.) Fermionları uzununa (spirallığı), fotonların xətti dairəvi polyarizasiyasını nəzərə alan metod təklif etmişik (1948-cü il).

2.   Həmin metod mənim tərəfimdən ixtiyari istiqamətli polyarizasiyanı nəzərə almaq üçün ümumiləşdirilmişdir (1963-cü il).

3.   Azərbaycanda nəzəri fizika məktəbini yaratmışam.

4.   Yüksək enerjili polyarizə olunmuş zərrəciklərin elektrodinamikasının yaradılmasında intensiv iştirak etmişəm. İlk dəfə spinləri 3/2, 5/2, 7/2 və t/2  olan zərrəciklərin pronaqatorlarını qurmuşam.

5.   Bu əsasda ete- dəstələrinin fermionlara, odronlara, vozonlara, rezonanslara və başqa zərrəciklərə çevrilməsi istiqamətində böyük həcmdə tədqiqat işi aparılmış və təcrübə ilə müqayisə edilmişdir, yaxşı uyğunluq alınmışdır.

6.   Zəif-elektromaqnit qarşılıqlı təsirlərin standart modelində fərz olunan z-bozondan əlavə z'-bozonun da varlığını tələb edən  EtxE8 modelində tədqiqat işləri aparılmışdır.

Kadr hazırlığı:  

elmlər namizədlərinin sayı:  25

elmlər doktorlarının sayı:  4

Əsas elmi əsərlərin adları:

К теории аннигиляции электронов и позитронов,  Вестник МГУ, №8, 63, 1948

Поляризационные эффекты при распаде p°→е-+е- +γ ЖЭТФ, 37, 575, 1959

Исследование электророждение нуклонных резонансов на поляризованных протонах, Nuovo Cuniento, GA, №1, 13,1971

Суперструнный z' бозон в радиационный е+е- аннигиляции Я.Ф. т. 58, №7, 1288-1297, 1995

Power correction to the pion-photon transition form factor Fπγ(Г2)International Journal of Modern Physics A, vol. 16, №18, (2001), 3179-3190
 
Təltif və mükafatlar: 

Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı - 1969;
"Leninin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar. Şərəfli əməyə görə" medalı - 1970;
"1974-cü il sosialist yarışının qalibi" - 1974;
"Azərbaycan SSR xalq təhsili əlaçısı" medalı - 1975
"Şərəf nişanı" ordeni - 1978;
"SSRİ-nin təhsil əlaçısı" medalı - 1980;
"Əmək veteranı" medalı - 1981;
Azərbaycanın Əməkdar Elm Xadimi - 1992;
Azərbaycan  Respublikasının "Şöhrət" ordeni - 1998;
BDU-nun "Xatirə" medalı - 1998

Pedaqoji fəaliyyəti:

1950-ildən Bakı Dövlət Universitetində baş müəllim, dosent, professor işləyirəm. İki tədris kitabının müəllifiyəm. "Statistik fizika", 1961-ci il,  "Kvant mexanikası", 1999-cu il.

İş yeri və ünvanı:

Bakı Dövlət Universiteti, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., Z.Xəlilov küç.,23

Vəzifəsi:  Professor (nəzəri fizika kafedrası).

Xidməti tel.:  (994 12) 4390213

Ev tel.:  (994 12) 4934051

Elektron poçtu:  mukhtarov@science.az

 
İn English
Correspondent member of  Azerbaijan National Academy of Sciences
Abdulla Ibragim oglu Mukhtarov
 
Place of Birth:  Sahur village, Dagestan,Russian Federation   
 
Date of Birth: 24 December, 1918 
 
Education:  Physic department 
 
Scientific degree: Doctor of Physics-Mathematical Sciences 
 
Title: Professor
 
Speciality code and title for doctoral dissertation: 01.04.02 - Theoretical Physics, 01.04.16 - Nuclear Physics. 
 Date of Election as a correspondent member and speciality: 1972, Physics. 
 
Total number of scientific publications: 130 
 
Number of scientific publications printed abroad: 50 
 
Number of patents and certificates of authorship: 7
 
Main scientific achievements: 
The method “Account of the linear polarization (chirality) of fermions, linearand circular polarization of photons”. Was worked up in collaration with A.A.Sokolov (1947). Ihis method was generalized for the case of  fermion polarization of arbitrary direction (1963). Manig important scientific works hav been done on the subject of electrody namics of high energy polarized particles. The analitical expression of propagators of partiles with the spins 1/ 2, 3/2, 5/2, 7/2 was areginally abtained. The processes of fermions, bosons, resonances and o ther particles production in e+e- polarised partic les interaction have been investigated/ besides thestandard model of weak-electromagnetic interactions, that requires the existance of z-boson the E8 xE8  mode was investigated, that requires the existance of z’-bozon. Asamain my scientific-pedagogicfl result I consider the faundation of the theotitical ohisics school in Azerbaijan.
Prepared:   
of candidates: 25
of doctors:  4
Titles of main five scientific publications: 
 
1. To theory of annihilation of electrons and positrons, MSU Vestnik, 1948, N-8, p. 63.
 
2. Polarization effects in  decay, GETPH, 1959, V.37, p.575.
 
3. Investigation of nuclon resonances electro-production on polarized protons, Nuovo Gimento, 1971, v.6A, N-1, P.13.
 
4. Superstring z’-boson in radiational e+e—annihilation, Nuclear Ophysics, 1995, v.58, N-7, p.1288.
 
5. Power correction to the pion-photon transition form factor, Int. I. Of Modern Phys. A. 2001, v.16, N-18, p.3179.
 
Educational activity: 
1950-present, lecturer, assistant-professor, professor, Az. State Unw.; author of books: “Statistical physics”, 1961; “Quantum Mechanics”, 1999.
 Position:  Professor of chair of theoretical physics. 
 Place of work and its address:  Baku State University, 23, Z.Khalilov Str; Baku city, Azerbaijan Republic 
 Office phone:   (994 12) 390213 
 Home phone:   (994 12) 934051